ปวดคอ ปวดหลัง…เป็นๆหายๆ

คนทุกคนน่าจะเคยมีอาการปวดคอ หรือปวดหลังมาบ้างในชีวิต บางคนอาจเคยมีอาการเพียงครั้งเดียวหรือไม่กี่ครั้งโดยมีอาการปวดมากบ้างน้อยบ้าง เพียง 1-2 วัน ก็หายไป แต่บางคนก็อาจมีอาการปวดเรื้อรัง เป็นๆหายๆ เป็นเดือนเป็นปี หรือยิ่งกว่านั้น บางคนอาจมีอาการชา, อ่อนแรง ตั้งแต่อาการน้อย ๆ หรือบางครั้ง อาจถึงขั้นยกแขนไม่ขึ้น มือชา หยิบจับไม่ถนัด หรือเดินไม่ได้ทีเดียว

ปัจจัยสำคัญที่สุดที่จะเป็นตัวกำหนด อาการปวด รวมถึงการรักษาก็น่าจะเป็น “สาเหตุ” ที่ทำให้เกิดอาการปวด ซึ่งอาการปวดคอ ปวดหลังนั้น มีสาเหตุจากโรคหรือภาวะต่างๆ มากมาย

โดยปกติแล้วเมื่อคนเรา มีอาการปวดคอหรือปวดหลังขึ้นมา ถ้าหากมีอาการปวดไม่รุนแรงนัก ไม่ได้มีอาการอื่น เช่น ปวดร้าวลงแขนหรือขา อาการชา หรืออ่อนแรง โดยเฉพาะถ้าอาการปวดเกิดขึ้นหลังจาก กิจกรรม กีฬา หรืออุบัติเหตุที่ไม่รุนแรงนัก เช่น ยกของหนัก หรือเล่นกีฬาหนักๆ ซึ่งพอที่จะสันนิษฐานได้ว่าเป็นสาเหตุของอาการปวดที่เกิดขึ้น เราก็มักจะทานยาแก้ปวด และพักร่างกาย, พักผ่อน แล้วอาการปวดดีขึ้น ก็พอจะอนุมานได้ว่า อาการปวดที่เกิดขึ้นมาจาก การเคล็ดขัดยอก เมื่อยล้า ของกล้ามเนื้อคอ หรือหลัง ซึ่งเป็นสาเหตุที่พบได้บ่อยๆ และการรักษาดังกล่าวก็เหมาะสม

อย่างไรก็ตาม ถ้าอาการปวดดังกล่าวไม่ดีขึ้น หลังจาก 1 สัปดาห์ผ่านไป หรือมีอาการอื่นร่วมด้วย เช่น มีอาการปวดร้าวจากคอลงไปที่แขน, มือ ปวดหลังร้าวลงขา ชาแขน และ/หรือ ขาอ่อนแรง, เดินลำบาก อุจจาระปัสสาวะผิดปกติ มีอาการไข้ อ่อนเพลีย น้ำหนักลด เป็นต้น หากมีอาการอย่างใดอย่างหนึ่ง หรือหลายอย่างร่วมกัน ก็ควรมาพบแพทย์ เพื่อจะได้รับการตรวจวินิจฉัย และการรักษาที่เหมาะสมต่อไป

สาเหตุของอาการปวดคอปวดหลังนั้นไม่ได้มากมาย ตั้งแต่

  • อาการปวดจาก เคล็ดขัดยอก เมื่อยล้า
  • อุบัติเหตุกระดูกสันหลังเสื่อม ห
  • มอนรองกระดูกกดทับเส้นประสาท ไขสันหลัง
  • เนื้องอกของไขสันหลัง, เส้นประสาท, กระดูกสันหลัง ทั้งชนิดที่ไม่ใช่มะเร็ง
  • มะเร็งจากอวัยวะอื่น แพร่กระจายมาที่กระดูกสันหลัง
  • มะเร็งของกระดูกสันหลัง หรือไขสันหลังเอง
  • การอักเสบติดเชื้อของกระดูกสันหลัง หรือภายในช่องโพรงไขสันหลัง
รูปแสดงเนื้องอกแพร่กระจายมาที่กระดูกสันหลัง ทำให้มีอาการปวดหลังและอ่อนแรงที่ขา

นอกจากนั้นแล้ว ยังมีสาเหตุจากอวัยวะหรือระบบอื่น ๆ เช่น นิ่วในทางเดินปัสสาวะการติดเชื้อทางเดินปัสสาวะหรือความผิดปกติของหลอดเลือดแดงใหญ่ ในช่องท้องก็อาจทำให้เกิดอาการปวดหลังได้เช่นกัน

จะเห็นได้ว่า อาการปวดคอ หรือปวดหลังนั้น อาจมีสาเหตุมากจาก โรคหรือภาวะที่ไม่รุนแรงซึ่งคนไข้สามารถรักษาตัวเองได้ จนถึงสาเหตุที่อาจทำให้เกิดความพิการ หรือเสียชีวิตได้ ดังนั้น เมื่อเกิดอาการขึ้น ก็ควรจะสังเกต ความรุนแรง ระยะเวลาและโดยเฉพาะอาการอื่นที่เกิดขึ้นร่วมด้วย หากพบว่า มีอาการปวดรุนแรง อาการปวดไม่ดีขึ้นภายใน 1 สัปดาห์ หรือมีอาการร่วมที่ได้บรรยายไว้ข้างต้น ก็ควรมาพบแพทย์ เพื่อตรวจวินิจฉัยหาสาเหตุ และทำการรักษาที่เหมาะสมต่อไป

รศ.นพ.อัคคพงษ์ นิติสิงห์
อาจารย์ศัลยแพทย์เฉพาะทางระบบประสาทและกระดูกสันหลัง
รพ.ศิริราช