การตรวจและวินิจฉัยโรคกระดูกสันหลังด้วย MRI (Spine MRI)
MRI เป็นการถ่ายภาพที่ละเอียดและปลอดรังสีเอกซ์ เหมาะกับการดู หมอนรองกระดูก เส้นประสาท ไขสันหลัง และเนื้อเยื่ออ่อน ช่วยหาสาเหตุอาการปวด/ชาชัดเจน เพื่อวางแผน รักษาที่ “ตรงจุด ยา–กายภาพ–ฉีด–หรือผ่าตัดแผลเล็ก” ได้อย่างปลอดภัย
ช่วยตอบคำถามอะไรบ้าง
• มี หมอนรองกระดูกโป่ง/ไส้เลื่อน กดเส้นประสาทหรือไม่ (เช่น C5/6, L4/5, L5/S1)
• มี การตีบของช่องไขสันหลัง/รูเส้นประสาท หรือไม่
• พบสัญญาณ อักเสบ บวม เอ็น/กล้ามเนื้อผิดปกติ หรือไม่
• สงสัย เนื้องอก การติดเชื้อ กระดูกยุบ ต้องแยกโรคอย่างไร
• ตำแหน่งที่ผิดปกติ สัมพันธ์กับอาการ ที่คนไข้เป็นจริงหรือไม่ → ใช้กำหนดแผนรักษา
ใครควรพิจารณาทำ MRI กระดูกสันหลัง
• ปวดคอ/หลัง เรื้อรังหรือรุนแรง ร่วมกับ ปวดร้าว ชา อ่อนแรง
• อาการไม่ดีขึ้นหลัง รักษาเบื้องต้น 4–6 สัปดาห์
• มี สัญญาณอันตราย: กลั้นปัสสาวะ/อุจจาระผิดปกติ ไข้ นำ้หนักลดเร็ว ประวัติมะเร็ง/ ติดเชื้อ
• หลังอุบัติเหตุที่สงสัย บาดเจ็บเนื้อเยื่ออ่อน/เส้นประสาท
MRI vs X-ray/CT
• MRI: เห็นหมอนรอง/เส้นประสาท/ไขสันหลัง ชัดที่สุด (ไม่มีรังสี)
• X-ray: เห็นแนวกระดูก/ความโค้ง เบื้องต้น เร็ว ราคาย่อมเยา
• CT: เห็น กระดูกละเอียดมาก เหมาะประเมินกระดูกหัก/กระดูกงอกบางชนิด
***แพทย์จะเลือกหรือผสมการตรวจให้เหมาะกับอาการและงบประมาณ ของคนไข้
ขั้นตอนตรวจ (What to expect)
1. ซักประวัติ–คัดกรองความปลอดภัย (โลหะฝังในตัว/เครื่องกระตุ้นหัวใจ/ตั้งครรภ์)
2. เปลี่ยนชุด–ถอดโลหะ, นอนราบนิ่ง ๆ ในอุโมงค์ MRI 20–40 นาที/บริเวณ
3. ได้ยินเสียงดังเป็นจังหวะ (มีที่อุดหู/หูฟัง), สื่อสารกับเจ้าหน้าที่ได้ตลอด
4. บางกรณีอาจต้องฉีด สารช่วยให้ภาพชัด (gadolinium) ตามดุลยพินิจแพทย์รังสี
5. เสร็จแล้วกลับบ้านได้ทันที (ยกเว้นกรณีได้รับยานอนหลับ ควรมีผู้ดูแล)
ความปลอดภัยและข้อควรระวัง
• ไม่มีรังสีเอกซ์ แต่มีแม่เหล็กแรงสูง: หลีกเลี่ยงหากมี เครื่องกระตุ้นหัวใจ/คลิปเส้น เลือดสมอง/โลหะบางชนิด (ให้ข้อมูลกับเจ้าหน้าที่ล่วงหน้า)
• Gadolinium ใช้เมื่อจำเป็น: เลี่ยงในผู้ป่วยไตเสื่อมรุนแรง/ตั้งครรภ์ไตรมาสแรก (แพทย์จะประเมินความเหมาะสม)
• ผู้มี กลัวที่แคบ (claustrophobia) แจ้งได้ มีตัวเลือกเครื่องเปิดกว้าง/ยาคลายกังวล ภายใต้การดูแลแพทย์
ทำไมเลือกตรวจ/อ่านผลกับ A SPINE CLINIC
• อ่านผลโดยแพทย์เฉพาะทางกระดูกระบบประสาทและกระดูกสันหลังร่วมกับ แพทย์รังสี—เชื่อมโยงภาพกับอาการจริง
• ออกใบส่งตรวจ + จัดคิว MRI กับโรงพยาบาลเครือข่าย (เลือกเครื่อง/เวลา/ งบประมาณที่เหมาะ)
• อัปโหลดภาพเข้าสู่ระบบ ,นัด อธิบายผลแบบเห็นภาพ และสรุปแผนรักษา
• เส้นทางชัดเจน: เริ่มจากไม่ผ่าตัดก่อน (ยา/กายภาพ/ฉีดนำทางภาพ) และพิจารณา แผลเล็ก (MIS) เมื่อมีข้อบ่งชี้
• ค่าใช้จ่ายโปร่งใส แจ้งก่อนทำทุกขั้นตอน
เอกสาร/ไฟล์ที่ควรนำมา
• รายงานผลเดิม (Report) + ไฟล์ภาพ DICOM (แผ่นซีดี/แฟลชไดรฟ์/ลิงก์โหลด)
• รายชื่อยา/ประวัติผ่าตัด/อุปกรณ์โลหะฝังในตัว
• แบบฟอร์มบริษัทประกัน (ถ้ามี)
FAQs
คำถามที่พบบ่อย
MRI ใช้เวลานานไหม?
ต้องฉีดสีทุกคนไหม?
ไม่จำเป็น ใช้เฉพาะกรณีที่ต้องแยกโรค/ดูรายละเอียดก้อน/การอักเสบบางชนิด ตามดุลยพินิจแพทย์
มีรังสีหรือไม่?
ถ้ากลัวที่แคบทำอย่างไร?
แจ้งเจ้าหน้าที่เพื่อเตรียมเครื่องที่เปิดกว้างขึ้น/หูฟังเพลง/ยาคลายกังวลภายใต้การดูแลแพทย์